+31 6 24 94 39 96 - tevens WhatsApp
Premdani Ayurveda Clinic

Ayurveda en koorts

In deze tijd waarin veel gesproken wordt over griep en alle erbij behorende verschijnselen, wil ik hier een korte uitleg geven van het begrip koorts zoals dat in Ayurveda beschreven wordt.

 

De oude geneeswijze Ayurveda omschrijft koorts als ‘jwara’: een toestand waarin de lichaamstemperatuur hoger is dan normaal en het normaal functioneren van het systeem verstoord is. Ayurveda onderscheidt in totaal 13 typen koorts, die – naast een verhoging van de lichaamstemperatuur – verschillende symptomen kunnen hebben.

 

Oorzaak van koorts

Volgens Ayurveda is de oorzaak van ‘jwara’ de verstoring van één of alle dosha’s, oftewel een verstoring van de energievelden in het lichaam.

Een verstoorde agni (het spijsverteringsvuur) leidt tot een verstoorde spijsvertering, met als gevolg ama (gifstoffen). Ama veroorzaakt een vermindering van het vuur in verschillende weefsels en dit leidt vervolgens tot koorts.

Nog gedetailleerder gezegd: koorts ontstaat als agni en ama – die zich normaal in het maagdarmkanaal bevinden – door de verstoorde dosha’s naar een andere plaats ‘gegooid’ worden, en daardoor in het bloed en lymfesysteem terechtkomen en in het lichaam gaan circuleren. Als gevolg van de warmte van de ‘verplaatste’ agni, stijgt de lichaamstemperatuur. De andere symptomen van koorts ontstaan eveneens op deze manier. De drie dosha’s raken verder geïrriteerd en verspreiden zich nog meer door het bloed.

 

De belangrijkste symptomen van koorts zijn:

  • stijging van de lichaamstemperatuur
  • koude rillingen
  • keelpijn
  • stijfheid
  • spierpijn
  • hoofdpijn
  • verstoorde spijsvertering
  • gebrek aan eetlust

 

De behandeling

Volgens Ayurveda moet koorts snel behandeld worden omdat het anders ook andere delen van het lichaam kan aantasten. Men kan thuis beginnen met de koorts te bestrijden door:

  • een licht dieet te houden, complete rust te nemen en koude compressen op het voorhoofd en het lichaam aan te brengen. Voor het beste resultaat moet rozenwater worden toegevoegd aan het koude water dat voor de compressen wordt gebruikt;
  • thee te drinken waaraan een aantal kruiden zijn toegevoegd, en wel als volgt: neem twintig verse blaadjes basilicum, een klein stukje gember en vijf korrels zwarte peper. Doe dit in het water dat gekookt gaat worden voor de thee. Drink de thee warm op.

 

Ayurveda legt – als een holistisch geneeskundig systeem – er de nadruk op dat bij koorts sprake is van toxiciteit van de rasa dhatu (het vitale lichaamsweefsel). Daarom wordt in Ayurveda koorts behandeld met:

  • Langana (vasten)
  • Swedana (zweetkuur)
  • Kala (geduld oefenen)
  • Yavagu (licht dieet)
  • Tikta Bheshajam (bittere medicijnen)
  • Ama panchana (ontgifting)
  • Yogasanas (meditatie)

Uiteraard afhankelijk van hoe lang de koorts al bestaat en de andere symptomen die er eventueel mee gepaard gaan.

 

Langana:

Door te vasten wordt het spijsverteringssysteem versterkt en ama geëlimineerd, waardoor de lichaamskanalen worden gezuiverd. Sterke mensen mogen vasten, wat zwakkere mensen kunnen een licht dieet volgen.

Tijdens het vasten moet men wel veel drinken, bijvoorbeeld heet gemberwater, of veel soep eten, bijvoorbeeld groentesoep. De verstoring van de dosha wordt hierdoor verminderd en de eetlust versterkt.

 

Swedana

Door het zweten worden gifstoffen afgevoerd. Ook wordt de lichaamstemperatuur verhoogd waardoor het virus wordt gedood en de lichaamstemperatuur genormaliseerd wordt. Men kan het zweten opwekken door een kruidenthee te drinken of door onder een deken te gaan liggen.

 

Yavagu

Als de lichaamstemperatuur weer normaal is, kan men een licht dieet nemen wat bijvoorbeeld bestaat uit vers fruit en rauwe/lichtgekookte groente. Uiteraard dient men bij de keuze van het fruit en de groente rekening te houden met het constitutietype dat men heeft.

 

Tikta Bheshajam

Bittere Ayurvedische kruiden verbranden ama en doen het aantal witte bloedcellen toenemen waardoor het lichaam geholpen wordt in de strijd tegen de infecties. Medicijnen die hiervoor gebruikt worden zijn bijvoorbeeld: Jwarhar Vati, Laxmi vilas Ras, Anand Bhairav rasa en Mahasudarshan vati, Sanshamani vati, enz.

 

Ama panchana

Als een patiënt koorts gehad heeft, adviseert Ayurveda de patiënt om nog een ontgiftingskuur te ondergaan waardoor het spijsverteringssysteem wordt versterkt en restanten ama verdreven worden. Panchakarma is een milde ontgiftingskuur.

 

Yogasanas

Ayurveda adviseert eveneens yogasanas zoals suryasana en matsyasana om de geïrriteerde pitta dosha tot kalmte te brengen, want dat is immers de oorzaak van koorts. Meditatie kan helpen bij koorts als de geest zuiver en in balans is.

 

 

Ayurveda bestrijdt dus koorts door de agni en het metabolisme te herstellen.

 

Wat men wel of niet moet doen als men koorts heeft:

  1. Drink zoveel water als u kunt om het vochtverlies te compenseren. Dit helpt ook om de lichaamstemperatuur te verlagen.
  2. Neem voldoende rust.
  3. Vermijd het eten van vast voedsel totdat de koorts voorbij is. Neem in plaats daarvan veel zuiver water en/of vruchtensappen.
  4. Leg ijsklontjes op uw voorhoofd en doe uw voeten in warm water.
  5. Als de zieke slaapt, maak hem dan niet wakker om hem medicijnen te geven of zijn koorts op te nemen: slapen is belangrijker.
  6. Raadpleeg altijd eerst een arts voordat u medicijnen neemt.
  7. De oorzaak van de koorts moet altijd vastgesteld worden. Daarvoor zal een Ayurvedisch arts de patiënt aan een volledig lichamelijk onderzoek onderwerpen, d.w.z. onderzoek van de huid, ogen, oren, keel, nek en buik.

 

WhatsApp chat